Iran kaynaklarına göre türkistan ve iran coğrafyasında iran-turan sınır mücadeleleri

İran'ın Sasani dönemi dinî ve milli kaynaklarında Turan olarak tabir edilen Türk yurdu ve Turanî olarak isimlendirilen Türk kavmi, Çin'in kuzeyinden Hazar Denizi'ne kadar olan Türkistan coğrafyasında İran ile hâkimiyet mücadelesine girişmiştir. Ceyhun-Seyhun sınır hattı üzerinde meydana gelen savaşlarda iki taraf birbirine üstünlük sağlayamamıştır. Sasani döneminde atlı göçebe tabir edilen Türklerin İran'ın tarım havzalarına kadar indikleri ve yerleştikleri kaydedilmiştir. İran tarihçileri Hun Türklerinden itibaren başlayan akınların Kaçar dönemindeki Türkmen akınlarına kadar süregeldiğini kaydetmişlerdir. İran-Turan mücadelelerinde Türklerin gösterdiği cesaret ve savaş kabiliyeti, Cengiz Han dönemindeki Moğol savaşçılığıyla karşılaştırılmış ve Turanîlerin Moğol veya İranlı oldukları iddia edilmiştir. Bu çabaların sebepleri arasında Türklerin devlet teşkilatçılığı ve disiplinli savaşçılığına sahiplenme duygusu yer almıştır. Yüzyıllar sonra İran'daki Kaçar Hanedanlığı büyüklerinden bazılarının dahi Moğol savaşçılığı ile övünerek kendi menşelerini bunlara dayandırmaya çalıştıkları görülmüştür. Türkistan'daki Türk hükümdarlarına izafeten efsanevi Afrasyab idaresindeki Türk ordularının başarıları bu şekilde sahiplenilmek istenmiştir. Maveraünnehr bölgesinde, Ceyhun-Seyhun hattı üzerinde yapılan savaşlar, İran milli kaynaklarına olağanüstü bir şekilde geçmiştir. Şahname'de anlatılan mücadeleler, Keyhüsrev döneminin sonuna kadar devam etmiştir. Binlerce yıl öncesinde gerçekleşen mücadelelerde zaman zaman sınır değişiklikleri olmuştur.

Türkistan ,

Seyhun ,

Ceyhun ,

Afrasyab ,

Rüstem ,

İran ,

Turan ,

Türk ,

Şahname ,

Iran-Turan Rule Challenges that are described in Iran's national epic, religious books historical sources have been constituted. important resources for our pre-Islamic history. Turkish homeland where adopted as Turan and Turkish tribe that has been named Turani. An introduction to the fight was dominated with Iran in the Turkestan geography where was located between the north of China andThe Caspian Sea. Two sides against each other could not outflank Occurring wars on the border line Ceyhun-Seyhun. Turks who nomadic horsemen in Sasanian period were settled until Iran's agricultural basins. Iranian historians have said that attacks have been started since Turkey began Hun and have continued during Kaçar Turkmen raids. Turks courage and fighting capability for Iran-Turan struggle have been compared with Mongol warriors of Cengiz Han period and Claim that they are Mongols or Persians. The reason of this efforts has caused sense of ownership Turkish state organization performance and disciplined fighting ability. Some of the Kaçar of leaders have worked to exult Mongol warriors and try to base Mongol And they have wanted to ownership Turk troops of victorys that was carried by turk sultans in Turkestan. Wars has been realized. On Ceyhun-Seyhun line at Maveraünnehr zone. Wars were recorded. Extraordinary in Iranian national resources. Struggles that described on Şahname have continued until Keyhüsrev Period. boundary changes have caused because of the struggle Thousands of years ago.

Turkestan, ,

Iran, ,

Turan, ,

Turk, ,

Şahname, ,

Seyhun, ,

Ceyhun, ,

Afrasyab, ,

Rustem ,