Doğu ile bati arasinda bir türk filozofu: ahmed midhat efendi’nin hayati ve bilimsel/felsefî düşünceleri üzerine

Bir entelektüel olarak Ahmed Midhat ismi, son dönem Osmanlı entelijansiyasından ciddi bir kopuşu temsil eder. Zira Ahmed Midhat Efendi, Tanzimat Dönemi’nden beri devlet adamlarınca ve aydınlarca üzerinde yoğun bir düşünsel mesai harcanan “bu devlet nasıl kurtulur?” sorusunu aşabilmiştir. Batılı anlamda felsefi düşünüşü ilk kez kavrayan ve Batının bilimsel ve felsefi sorunsalları üzerine kafa yoran bir düşünür olma özelliği gösteren Midhat, renkli ve değişken bir fikir dünyasına sahip olmuştur. Bu yazı kapsamında, Ahmet Midhat Efendi’nin fikirleri, gazetecilik hayatı, bilimsel ve felsefi yazıları ile dönemin bilimsel tartışmalarında bulunduğu noktanın önemi üzerine genel bir değerlendirmeye gidilecektir.

Tanzimat Dönemi ,

Ahmed Midhat Efendi ,

Geç Dönem Osmanlı Entelijansiyası ,

Materyalizm ,

Darwinizm ,

As  an  intelletual,  Ahmed  Midhat  represents  an  important  breaking  point  from  the Ottoman  intelligentsia.  Forasmuch,  Ahmed  Midhat  Efendi  managed  to  overcome  the question of “how can be this empire led to the salvation?”. It was a contemplated question since  Tanzimat  Era.  Midhat,  as  the  very  first  intellectual  who  perceived  the  Western philosophy and its scienticif and philosophical problems, had a colorful and unsteady frame of mind. In this article, Ahmed Midhat Efendi’s thoughts, journalism, scientific and philosophical articles and his place in the scienticif debates will be assessed.

Tanzimat Era, ,

Ahmed Midhat Efendi, ,

Late Ottoman Intelligentsia, ,

Materialism, ,

Darwinism ,