Celilî’nin husrev ü şirin’inin yeni bir nüshasi ve kadin müstensihi

Edebiyatımızda hamse şairi olarak bilinen Celilî’nin ilk mesnevisi Husrev ü Şirin’dir. Bu mesnevi, İran ve Türk edebiyatında sevilen bir mesnevidir. Sasani hükümdarlarından Husrev-i Perviz ile kaynaklarda hakkında farklı rivayetler bulunan Şirin’in aşk hikâyesinin anlatıldığı bu mesnevide üçüncü bir kahraman olarak Ferhad da vardır. Celilî, bu konuyu ele alırken hikâyesini daha çok Husrev ve Şirin’in aşkı üzerinden anlatmayı seçmiştir. Celilî’nin bu eserin bilinen üç nüshasına ek olarak “Millet Yazma Eser Kütüphanesi Türkçe ve Farsça Yazma Eserlerin Yeniden Kataloglanması Projesi” sırasında karşılaşılan müellifi bilinmeyen bir Husrev ü Şirin incelendiğinde bunun Celilî’nin eserinin yeni bir nüshası olduğu ortaya çıkmıştır. Bu nüsha, hem Husrev ü Şirin’in yeni bir nüshası olması hem de istinsah tarzı bakımından dikkat çekicidir. Ayrıca diğer önemli bir özelliği de Şerife Kâmile binti Mehmed Ataullah adlı bir kadın müstensih tarafından istinsah edilmiş olmasıdır. Bu çalışmada öncelikle Celilî ve Husrev ü Şirin hakkında bilgi verilip Husrev ü Şirin üzerine yapılmış mevcut çalışma ile yeni nüsha karşılaştırılarak nüshanın hususiyetleri ortaya konulacak, bu yazmanın “müstensihe”si Şerife Kâmile binti Şeyhülislam-ı esbak Mehmed Ataullah hakkında ulaşılabilinen bilgiler aktarılacaktır. 

Mesnevi ,

Celilî ,

Husrev u Şirin ,

Şerife Kâmile binti Mehmed Ataullah ,

kadın müstensihler ,

In classical Turkish literature, masnavi poetry has a significant place. Husrev ü Şirin is a popular masnavi in both Turkish and Persian literatures. Husrev ü Şirin is the first masnavi written by Celilî who has works in both types of ghazal and masnavi in 16th century. This masnavi tells the story of Husrev-i Perviz who was one of the Sassanid monarchs and Şirin whose there are different narratives about her in literary sources, there is also a third character named Ferhad. Celilî prefers to construct the story by highlighting the love between Husrev and Şirin. There have been three discovered copy of the masnavi of Celilî; when a copy of Husrev ü Şirin is reconnoitred during the researches for cataloguing of “Millet Yazma Eser Kütüphanesi Türkçe ve Farsça Yazma Eserlerin Yeniden Kataloglanması Projesi” it is revealed that the text is a new copy of Celilî’s work. This copy draws attention by the reason of the fact that it is a new copy of Husrev ü Şirin and also, example of different copying style. Additionally, one of its important feature is that the masnavi is copied by a female copiest named Şerife Kâmile binti Mehmed Ataullah. In this article, firstly some information about Celilî and his works are going to be given and some features are going to be expressed by comparing studies about Husrev ü Şirin and this new discovered copy.The acquired information about the female copyist, Şerife Kâmile binti Mehmed Ataullah is also going to be given. 

Masnavi, ,

Husrev ü Şirin, ,

Celilî, ,

Şerife Kâmile binti Mehmed Ataullah, ,

woman copyist ,