-maz+lan- yapısı ve kullanımı

-mAz+lAn- yapısı, modern Türkiye Türkçesinde sık kullanılan bir biçim olmadığı için kulağımıza yabancı gibi gelmektedir. Oysa bu yapının, Türkçenin tarihî lehçelerinde daha geniş bir kullanım alanına sahip olduğunu görüyoruz. -maz, -mez ekinin -ma,-me olumsuzluk eki ile -z partisip veya fiilden isim yapım eki ile oluştuğu görüşü, bilim adamlarınca kabul edilmiştir. Yapının ikinci kısmı ise +la-n- veya +lan- şeklinde olduğu bilinmektedir. -mAz+lAn- yapısıyla ilgili olarak Türkçe Sözlük'te bilmezlen- kelimesinin dışında bir örneğe rastlamıyoruz. Ancak tarihî lehçelerde ve günümüz sözlüklerine girmemiş bazı eserlerde, olmazlan-; almazlan-; görmezlen-; işitmezlen-; gitmezlen- gibi örneklerle karşılaşmaktayız. Söz konusu makalede, görmezlen-; görmezlikten gel-; görmemezlikten gel- ve benzeri biçimlerin, anlam ve şekil özellikleri üzerinde durulacaktır.

–mAz+lAn Yapısı ,

Türk Dili ,

Türk Edebiyatı ,

The morphological structure "-maz+lan-" is not using often in modern Turkish language, thereby it is seem as alien element; although it was widely use in historical Turkish dialects. The scientists came to the common opinion, that the suffix "-maz,-mez" was the result of the combination of privative suffix "-ma, -me" and the participle or preformative suffix "-z". The second part of this structure is suffix "la-n" or "lan".There is no more examples for "maz+lan-" in the Turkish-Turkish Dictionary accept "bilmezlen-" But there are examples as "olmazlan-, almazlan-, görmezlen-, işitmezlen-, gitmezlen-", which took place in historical Turkish dialects and some literary works. In this study, investigates morphological structures "görmezlen-, görmezlikten gel-, görmemezlikten gel-" and similar structures, their meanings and form characteristics.

Structure of mAz+lAn-, ,

Turkish Language, ,

Turkish Literature ,