Ontolojik çözümleme yöntemi ve “kanla kirlenmiş evrak” şiiri üzerine bir çözümleme denemesi

Sanat bireyin kendini ve çevresini yeniden kurmasına olanak sağlayan bir değerdir. Resim, müzik, şiir yaratıcı bir mizacın yansımalarıdır. Ontoloji ise sanat eserinin varlığı ile öbür varlıkların yapılarını inceleyen bir alandır. İlk çağdan beri üzerinde en çok kafa yorulan sorunsal olan sanat nedir? Toplum için mi yoksa birey için midir soruları yerini sanat yapıtının tabakalarının incelenmesine bırakmış modern bir felsefi disiplin olan sanat ontolojisi doğmuştur. Sanat ontolojisi, varlık tabakalarını Roman İngarden ve Nicolai Hartmann’ın görüşleri ile ayırarak tabakaları açımlar. Yaratıcı suje ile özne arasındaki ilişkiyi gün yüzüne çıkaran sanat ontolojisi edebiyat metinlerin çözümlenmesinde de kullanılan bir yöntem olmuştur. Bu yöntem vasıtasıyla edebiyat metinlerini özellikle de şiiri Ön yapı ve Arka yapı şeklinde açımlamak ve kapalı anlam katmanlarına ulaşmak mümkündür. Bu perspektifte, edebi metinlerin çözümlenmesinde kullanılan bir yöntem olan ontoloji yöntemi sanat eserinin ontik yapısının anlaşılır kılınmasında son zamanlarda kullanılan bir yöntem olmuştur. İlk kez İsmail Tunalı’nın Sanat Ontolojisi başlıklı çalışmasıyla duyurduğu ontolojik yöntemle varlığın katmanlarının açımlanması ve özellikle şiirin anlaşılır kılınması sağlanır. Türk edebiyatında Dursun Ali Tökel ve Yavuz Bayram’ın özellikle divan şiiri metinlerine farklı gözle bakmayı amaç edinen gazel çözümlemelerinde bu yöntemden faydalanıp yöntemin yaygınlaşmasında öncülük ettikleri söylenebilir. Bu çalışma ontolojik yöntemin tanıtılması ve İsmet Özel’in “Kanla Kirlenmiş Evrak” şiirinin çözümlenmesi üzerine kurulmuştur.

Ontoloji ,

sanat Ontolojisi ,

varlık tabakaları ,

Art is a value that gives to individuals a new chance for reestablishing their own characteristically environments. The paintings, music and poetry are many reflections of individual characters. The ontology is an individual field that examines the structural analyses between an art object and other fine art products. What kind of art we have that has been studied from the beginning of first era? At the beginning the question was, whether the art for the community or for the individual one, and this question replaced it with to the examining the layers of an art object and by the way the art ontology appeared that reflects itself as a modern philosophical discipline. The art ontology separates the ideas of Roman Ingarden and Nicolai Hartmann from each other and evaluates the layers of the art objects. The relationship between subject and object has been surfaced by art ontology, and the art ontology also has been a new method for the literary texts validations. Besides the literary text evaluations, the front-yard and back-yard structure evaluations of a poem have been possible by the same art ontology method. In this perspective the art ontology that has been used to understand the ontological structure of literary texts is a new method for these purposes nowadays. The ontological methods has been surfaced by the Sanat Ontolojisi, work of Ismail Tunali, the layers of the existence and specially the understanding the real meanings hidden in a poetry surfaced by the same method. We may say that the ontological method have been used in Turkish literature by Dursun Ali Tokel and Yavuz Bayram for the explanation gazels in Divan literature. This academic paper aims the introduction of the ontological method and the evaluation of the poem of Ismet Ozel named “Kanla Kirlenmiş Evrak”.

Ontology, ,

art ontology, ,

layers of existentialism, ,

Kanla Kirlenmiş Evrak. ,